İŞLETMELER İÇİN SWOT ANALİZİNE DAYALI STRATEJİLER GELİŞTİRMEK NEDEN ÖNEMLİ?

Strateji, işletmelerin gelişimi için farklı birimleri bir arada kullanma bilimi ya da sanatıdır. Değişime gitme, var olan düzeni sürdürme, karar veya risk alma gibi pek çok stratejik hamle bulunur. Doğru zamanda doğru hamleler yapabilmek disiplinler arası çalışmayı gerektir. SWOT analizi çok yönlü yapısı ile stratejileri çözüm odaklı temeller üzerine kurmanızı sağlar. Bu nedenle strateji geliştirme aşamasında kullanabileceğiniz etkili bir araçtır.
Sürekli değişen ve gelişen sektörel ağlar işletmelerin stratejik planlama yapmasını zorunlu kılar. Stratejik hamlelerin büyük önem kazandığı günümüzde, kaynakları doğru bir şekilde yönlendirmek oldukça önemlidir. Bunun için piyasa şartlarına uyum sağlamak zorunlu bir kısastır. Bu noktada SWOT analizi, işletmenizi küresel bir açıdan değerlendirmenizi sağlar. Analizin her bir bileşeni kısa ve uzun vadeli stratejileriniz için önemli veriler sunar.
İşletmeler için SWOT Analizine Dayalı Strateji Türleri
İşletmeler, yeni stratejiler geliştirirken tüm faktörleri ön planda tutmak zorundadır. SWOT analizi işletmelerin analiz yükünü dört farklı bileşene böler. Bu yönüyle stratejilerin çok daha destekli altyapılarla oluşmasını sağlar. Analizin her bir basamağı iş dünyasındaki rekabetçi ortamı ve değişen tüketici taleplerini tespit etme fırsatı sunar. Her işletme tipi için farklı bir SWOT analiz türü bulunur. Şirketinizi değerlendirerek en uygun SWOT analiz türünü belirleyebilirsiniz.
SO Stratejisi (maxi-maxi):
SO (Strengths-Oppurtunites) Stratejisi, işletmenin güçlü yönlerini ve dış çevresindeki fırsatları maksimize etmeyi hedefler. İşletme, mevcut güçlü yönlerini kullanarak dış çevredeki fırsatlardan en iyi şekilde yararlanmayı amaçlar. Pazarın sunduğu fırsatlardan yararlanmak isteyen bir işletme, hedeflerini büyütebilir.
Örneğin bir teknoloji şirketi, AR-VR teknolojilerindeki liderliğini kullanabilir. Teknolojik donanımıyla eğitim sektöründeki dijital dönüşüm fırsatlarına yönelebilir.
ST Stratejisi (maxi-mini):
ST (Strengths-Threats) stratejisi, güçlü işletmeler tarafından uygulanır. Bu stratejinin amacı dış faktörlerden gelen tehditlere karşı önlem alabilmektir. ST stratejisine sahip işletmeler, mevcut güçlü yönlerini kullanarak dış tehditleri azaltmaya çalışır. 
Örneğin bir otomobil üreticisi, elektrikli araç teknolojisindeki liderliğini kullanabilir. Elindeki güçle fosil yakıtların gelecekteki kısıtlamalarına karşı hazırlıklı olabilir.
WO Stratejisi (mini-maxi):
WO (Weaknesses- Opportunities) stratejisi, işletmenin zayıf yönlerini azaltarak fırsatlardan yararlanmayı hedefler. İşletme, mevcut zayıf yönlerini, dış çevredeki fırsatlardan yararlanarak düzeltir. 
Örneğin bir perakende şirketi, fiziksel mağazacılıktaki zayıflığını geliştirmek isteyen bir markayı ele alalım. Bu marka e-ticaret pazarındaki büyüme fırsatlarına odaklanabilir.
WT Stratejisi (mini-mini):
WT (Weaknesses- Threats) stratejisi, kaynakları yetersiz olan işletmeler tarafından tercih edilir. Bu strateji, işletmenin zayıf yönlerini ve dış çevresindeki tehditleri azaltmayı hedefler. İşletme, zayıf yönlerini geliştirerek ve dış tehditlere karşı önlemler alarak riskleri azaltmaya çalışır. 
Örneğin bir gıda üreticisi, gıda güvenliğiyle ilgili potansiyel tehditlere karşı ürün kalitesini artırabilir.
SWOT Analizine Dayalı Stratejiler ile Gerçek Marka Örnekleri
SWOT analizi, şirketlerin değerli ve tutarlı içgörüler kazanmasını sağlar. Bu nedenle her geçen yıl daha fazla marka tarafından kullanılmaktadır. Büyüyen pazar hacmi, doğru adımlarla marka imajı oluşturma ihtiyacını beraberinde getirir. 
Siz de rekabette güçlü olmak istiyorsanız SWOT analiz stratejilerini uygulayabilirsiniz. Markaların durumuna göre benimsediği SWOT stratejileri şu şekilde sıralanabilir:
ST Stratejisi (maxi-mini) Örneği
Marka: Starbucks
Starbucks, dünya genelinde tanınmış bir marka olmanın yanı sıra yüksek kaliteli kahve ürünleriyle de bilinir. Ancak, özellikle Asya pazarında, yerel kahve zincirleriyle rekabet ve farklı kültürel tercihler gibi tehditlerle karşılaşmıştır. Starbucks’ın ST stratejisi, bu tehditleri minimize etmek için güçlü marka kimliğini ve kaliteli ürün yelpazesini kullanmaktır.
Özellikle Asya pazarında, Starbucks, yerel kültüre özgü ürünler sunarak bu tehditlere karşı koymuştur. Örneğin, Hindistan’da popüler olan “masala chai” veya Çin’de sevilen “yeşil çay latte” gibi yerel lezzetleri menülerine eklemiştir. Bu, Starbucks’ın yerel müşterilere hitap etmesini ve aynı zamanda global marka kimliğini korumasını sağlamıştır.
Ayrıca, Starbucks’ın Japonya’da 1996 yılında açtığı ilk mağaza, Kuzey Amerika dışındaki genişlemesinin bir parçasıydı. Bu, Starbucks’ın global bir marka olarak tanınmasını sağlarken aynı zamanda yerel pazarlardaki tehditlere karşı stratejik bir hamle olarak değerlendirilebilir.
Starbucks’ın bu stratejisi, markanın global ölçekte tanınmasını sağlarken aynı zamanda yerel pazarlarda da rekabetçi kalmasına olanak tanımıştır. Bu yaklaşım, Starbucks’ın hem global hem de yerel pazarlarda başarılı olmasının anahtarı olmuştur.
WT Stratejisi (mini-mini) Örneği
Marka: Kodak
Kodak, 1888 yılında George Eastman tarafından kuruldu ve uzun yıllar boyunca fotoğrafçılık sektöründe lider bir konumda bulundu. Ancak, 21. yüzyılın başlarında dijital fotoğrafçılığın yükselmesiyle birlikte, Kodak bu değişime hızla adapte olamadı. Şirketin en büyük zayıflıklarından biri, dijital teknolojilere yeterince hızlı yatırım yapmamış olmasıydı. Aynı zamanda, dijital fotoğrafçılığın popülerleşmesi ve film bazlı fotoğrafçılığın hızla azalması, Kodak için büyük bir tehditti.
2011 yılında, Kodak, gelişen teknolojinin gerisinde kaldı ve rakipleri olan Canon, Nikon ve Sony gibi markalara ayak uyduramadı. Bu durum, şirketin finansal olarak zorluk yaşamasına neden oldu. WT stratejisi olarak, Kodak, dijital fotoğrafçılık pazarına daha etkin bir şekilde girmeye çalıştı. Ancak, bu hamle, sektördeki diğer rakiplerinin çok gerisinde kaldı. Kodak’ın dijital kameraları, rakiplerinin sunduğu ürünlere kıyasla teknolojik olarak gerideydi ve tüketiciler tarafından tam anlamıyla benimsenmedi. 2012 yılında, tüm bu zorluklar nedeniyle Kodak, iflas başvurusunda bulundu.
WO Stratejisi (mini-maxi) Örneği
Marka: Ford
Ford, otomotiv sektöründe uzun yıllardır faaliyet gösteren köklü bir markadır. Ancak, son yıllarda otomotiv sektöründe elektrikli araçlara olan talebin artmasıyla birlikte, Ford’un bu alandaki yavaş ilerlemesi markanın zayıf yönlerinden biri olarak görülmüştür. Özellikle Tesla gibi markaların elektrikli araç teknolojisindeki hızlı ilerlemesi ve pazar payını artırması, Ford için bir tehdit oluşturmuştur.
Bu tehdit karşısında Ford, WO stratejisi çerçevesinde harekete geçmiştir. Marka, elektrikli araç teknolojisine daha fazla yatırım yaparak bu alandaki Ar-Ge çalışmalarını hızlandırmıştır. Ayrıca, elektrikli araç pazarındaki potansiyel fırsatları değerlendirerek, bu alanda yeni modeller geliştirmeye başlamıştır. Örneğin, Ford Mustang Mach-E modeli, markanın elektrikli SUV segmentindeki ilk adımlarından biridir.
Ford, bu stratejiyle hem mevcut zayıflığını minimize etmeye çalışmış hem de elektrikli araç pazarındaki fırsatlardan maksimum düzeyde yararlanmayı hedeflemiştir. Bu yaklaşım, markanın sürdürülebilir bir gelecek için hazırlıklı olmasını sağlamıştır.
SO Stratejisi (maxi-maxi) Örneği
Marka: Apple
Apple, teknoloji dünyasında devrim yaratan ürünleri, mükemmel tasarım anlayışı, kullanıcı dostu arayüzleri ve benzersiz ekosistemi ile tanınır. Bu güçlü yönler, şirketin sektördeki liderliğini sürdürmesine olanak tanır. Aynı zamanda, teknolojik gelişmeler ve tüketici talepleri doğrultusunda sürekli olarak yeni fırsatlar doğmaktadır.
Apple’ın SO stratejisi, bu güçlü yönlerini ve fırsatları bir araya getirerek yenilikçi ürünler ve hizmetler sunma kapasitesine dayanmaktadır. Örneğin, mobil teknolojideki devrimi yakalayarak iPhone’u, tablet pazarındaki boşluğu gözlemleyerek iPad’i ve giyilebilir teknoloji trendini takip ederek Apple Watch’u piyasaya sürmüştür. Bu stratejik adımlar, Apple’ın sürekli olarak sektörde öncü olmasını ve rekabet avantajını korumasını sağlamıştır.

SWOT analizi sadece işletmelerin değil, bireylerin de kullanabileceği bir araçtır. Haftaya Kişisel SWOT Analizini konuşacağız. Görüşmek üzere.